Zapalenie trzustki

Stan zapalny to proces, który może rozwinąć w każdej części naszego organizmu. Nie należy go bagatelizować, gdyż może stanowić poważny problem zdrowotny, a nieleczone – prowadzić do powikłań. Nie inaczej jest w przypadku zapalenia trzustki.

Trzustka – za co jest odpowiedzialna?

Trzustka jest narządem gruczołowym, znajdującym się w jamie brzusznej, a jego rola w organizmie jest niezwykle istotna. Organ ten pełni kilka kluczowych funkcji, które sprawiają, że nasz organizm działa prawidłowo.

Jedną z głównych funkcji trzustki jest produkcja enzymów trawiennych, które są niezbędne do prawidłowego rozkładu makroskładników zawartych w pożywieniu, czyli białek, tłuszczów i węglowodanów.  Enzymy te, takie jak lipazy, amylazy i proteazy, są wydzielane do dwunastnicy, gdzie uczestniczą w procesie trawienia. Następnie trzustka wydziela soki trzustkowe, które pozwalają na neutralizowanie kwaśnej treści pokarmowej, wędrującej z żołądka do dwunastnicy w procesie trawienia. 

Trzustka pełni również niezwykle istotną rolę w regulacji poziomu cukru we krwi – reguluje produkcję insuliny i glukagonu. Insulina pomaga w obniżaniu poziomu glukozy we krwi poprzez pobieranie jej z krwi do komórek, gdzie może być wykorzystana jako źródło energii, natomiast glukagon podnosi poziom glukozy we krwi poprzez uwalnianie zgromadzonej glukozy z wątroby.

Zapalenie trzustki

Zapalenie trzustki to nic innego jak reakcja na bodźce, takie jak infekcje, urazy czy działanie substancji drażniących. Możemy wyróżnić następujące rodzaje zapalenia trzustki:

• Ostre zapalenie trzustki (OZT), które charakteryzuje się nagłym i gwałtownym wystąpieniem objawów, 

• Przewlekłe zapalenie trzustki, które rozwija się stopniowo i może prowadzić do trwałego uszkodzenia trzustki. Ten rodzaj zapalenia charakteryzują epizodyczne napady bólowe, zaburzenia trawienia oraz stopniowe pogarszanie się funkcjonowania trzustki. 

Niezależnie, czy mamy do czynienia z zapaleniem trzustki w formie ostrej czy przewlekłej, obydwa przypadki mogą prowadzić do powikłań dla zdrowia, a nawet życia. Dlatego też niezwykle ważna jest szybka diagnostyka oraz wprowadzenie skutecznego leczenia. 

Objawy zapalenia trzustki

Do objawów ostrego zapalenia trzustki należą:

• Silny ból brzucha: Nagły, intensywny ból w górnej części brzucha, który może promieniować do pleców lub klatki piersiowej. Ból może być trudny do zniesienia i nie ustępuje po przyjęciu leków przeciwbólowych.
• Nudności i wymioty:  Częste towarzyszące objawy, które mogą nasilać się po spożyciu posiłku.
• Zaburzenia trawienia: Pacjenci mogą doświadczać biegunki, wzdęć, oraz zaburzeń wchłaniania składników odżywczych.
• Gorączka: Wzrost temperatury ciała może wystąpić w wyniku reakcji zapalnej.
• Szybkie bicie serca i niskie ciśnienie krwi: Objawy te mogą świadczyć o zaawansowanym stadium zapalenia trzustki i prowadzić do wstrząsu.
• Żółtaczka.

Natomiast objawy przewlekłego zapalenia trzustki to:

• Epizodyczne bóle brzucha: Bóle mogą być łagodniejsze niż w ostrej postaci, ale mogą występować regularnie.
• Nudności i utrata apetytu: Pacjenci mogą tracić chęć do przyjmowania pokarmu, ze względu na dyskomfort w żołądku.
• Wyczerpanie i utrata masy ciała: Ponieważ trzustka nie funkcjonuje prawidłowo, organizm może mieć trudności w trawieniu i przyswajaniu składników odżywczych.
• Zmniejszenie wydzielania insuliny: U niektórych pacjentów może wystąpić cukrzyca związana z niedoborem insuliny.

Diagnostyka 

Diagnostyka zapalenia trzustki opiera się na różnych metodach, których zadaniem jest potwierdzenie choroby, a także określenie jej stopnia zaawansowania.

Podstawową metodą diagnostyczną jest wywiad z pacjentem, podczas którego analizowane są dolegliwości, których doświadcza. Po ocenie stanu zdrowia pacjenta, kieruje się go na kolejne badania. 

Zwyczajowym drugim krokiem w diagnostyce zapalenia trzustki są badania laboratoryjne, gdzie bardzo ważnym badaniem jest oznaczenie poziomu enzymów trzustkowych, takich jak amylaza i lipaza. Wzrost poziomu tych enzymów może sugerować obecność zapalenia trzustki. 

Kolejnymi, bardzo pomocnymi w stawianiu diagnozy badaniami, są badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny oraz ultrasonografia jamy brzusznej. Mogą one pomóc w wykryciu ewentualnych powikłań, takich jak martwica trzustki czy ropnie. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także badania endoskopowe, które umożliwiają bardziej szczegółową ocenę trzustki oraz pobranie próbek tkanki w celu dalszej analizy.

materiały partnera wp 12