Badanie nazywane jest również: WYŁYŻECZKOWANIE DIAGNOSTYCZNE JAMY MACICY, BIOPSJA RYSOWA BŁONY ŚLUZOWEJ MACICY, FRAKCJONOWANE ŁYŻECZKOWANIE JAMY MACICY
W tym artykule
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Badanie polega na pobraniu fragmentów błony śluzowej kanału szyjki (endocervix) i błony śluzowej jamy macicy (endometrium) w celu mikroskopowej oceny histopatologicznej. Biopsję rysową endometrium wykonuje się na tych samych zasadach co zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy. Jednak należy dodać, że zabieg wyłyżeczkowania jamy macicy obejmuje całą jamę macicy w odróżnieniu od biopsji rysowej endometrium, w której pobiera się przypadkowy fragment endometrium. Dlatego wyłyżeczkowanie jamy macicy może zastąpić biopsję rysową, ale biopsja rysowa endometrium, np. w przypadku uzasadnionego podejrzenia raka endometrium, nie może zastąpić wyłyżeczkowania całej jamy macicy.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Badanie to umożliwia w sposób bezpośredni rozpoznanie bądź wykluczenie stanów rozrostowych, nowotworowych i innych zmian dotyczących śluzówki kanału szyjki i jamy macicy. Należy odróżnić zabieg w celach diagnostycznych (zwykle około 20 dnia cyklu) od terapeutycznego wyłyżeczkowania jamy macicy z powodu obfitego, nieustępującego krwawienia z dróg rodnych.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
- Niecykliczne krwawienia z dróg rodnych.
- Krwawienia po menopauzie.
- Wykluczenie ciąży ektopowej (poza jamą macicy) po ujemnym wyniku nakłucia jamy Douglasa.
- Diagnostyka niepłodności polegająca na wykluczeniu zmian w obrębie jamy macicy.
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza
BADANIA POPRZEDZAJĄCE
Badanie ginekologiczne ewentualne inne badania w zależności od wskazań do biopsji i od stanu klinicznego (np. czy aktualnie występuje krwawienie z dróg rodnych). Patrz dodatkowo „Badania poprzedzające znieczulenie” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
Sposób przygotowania do badania jest ustalany indywidualnie w zależności od wskazań (pilne czy planowe) wieku pacjentki ewentualnych chorób ogólnych (np. konieczność wykonania EKG konsultacja kardiologiczna). Patrz dodatkowo „Sposób przygotowania do znieczulenia” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”.
Badanie wykonuje się w znieczuleniu ogólnym
OPIS BADANIA
Pacjentka kładzie się na fotelu ginekologicznym (ma zgięte we wszystkich stawach kończyny dolne), jest rozebrana i przykryta prześcieradłem chirurgicznym.
Do badania wykorzystuje się sterylne narzędzia. Badający zakłada pacjentce wzierniki do pochwy i chwyta specjalnym narzędziem, tzw. kulociągiem, część pochwową szyjki macicy. Wówczas, w zależności od warunków anatomicznych – dokonuje się lub nie – rozszerzenia kanału szyjki. Następnie badający wprowadza do szyjki macicy specjalne narzędzie, wykonuje nim ruchy skrobiące, aby pobrać fragmenty śluzówki kanału szyjki. Kolejnym etapem zabiegu diagnostycznego jest sondowanie jamy macicy specjalną sondą maciczną i pobranie fragmentów śluzówki jamy macicy.
Badający umieszcza w oddzielnych pojemnikach ze środkiem utrwalającym (np. formaldehydem) pobrany materiał (fragment śluzówki) z kanału i z jamy macicy i przekazuje do odpowiedniego laboratorium w celu dokonania oceny histopatologicznej. Patrz dodatkowo „Opis metod znieczulenia” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”.
Wynik badania przekazywany jest w formie opisu.
CZAS
Badanie trwa zwykle kilka minut
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
- Przebyte choroby ginekologiczne.
- Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna).
- Uczulenie na leki znieczulające i przeciwbólowe.
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Pacjentka powinna od kilku do kilkunastu godzin pozostawać pod obserwacją lekarską. Lekarz może zlecić przyjmowanie przez kilka dni antybiotyku celem zapobiegania wystąpieniu infekcji. Patrz dodatkowo „Jak należy zachowywać się po znieczuleniu?” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”.
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Wyjątkowo rzadkim powikłaniem może być przebicie ściany macicy. Patrz dodatkowo „Możliwe powikłania po znieczuleniu” w „Metody anestezjologiczne w badaniach diagnostycznych” w rozdziale „Metody znieczulania”. Jeśli jest taka potrzeba, badanie może być powtarzane. Wykonywane jest u pacjentek w każdym wieku.
Opracowano na podstawie:
dr n. med. Wiesław Tyliński
Biopsja endometrium
„Encyklopedia Badań Medycznych”
Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996