Witamina B2

Najważniejszą funkcją witaminy B2 w organizmie jest jej udział w procesach utleniania i redukcji. Wchodzi ona w skład enzymatycznie czynnych związków zwanych flawoproteinami, które zawierają mononukleotyd flawinowy (FMN) lub dwunukleotyd flawinowy (FAD). Ryboflawina odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu narządu wzroku.

Synonimy: ryboflawina, laktoflawina, hepatoflawina, witamina G.

Jak odkryto witaminę B2

W roku 1932 Warburg i Christian opisali „żółty enzym” znajdujący się w drożdżach. Przypisywali mu doniosłą rolę w procesach utleniania i redukcji. W rok później wykazano, że witamina B2 i żółto-zielony fluoryzujący barwnik, rozpowszechniony w tkankach roślinnych i zwierzęcych są identyczne. Należy dodać, że już w roku 1897 Blyth otrzymał flawiny z serwatki mleka, a Bleyer i Kallmann „lactochrom” z mleka świeżego, ale nie zdawali sobie sprawy z działania biologicznego uzyskanych przez siebie związków. Początkowo odkrytemu barwnikowi nadawano nazwy związane z nazwą źródła witaminy, np.: laktoflawina, hepatoflawina.

Budowa i właściwości witaminy B2

Pod względem budowy ryboflawina należy do flawin lub liochromów.

Czysta ryboflawina występuje w postaci pomarańczowo-żółtych kryształów, które nie posiadają ostrego punktu topnienia. W temperaturze 240°C ciemnieją, w temperaturze 274-282°C zaczynają topić się. Witamina B2 jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Dobrze rozpuszcza się w 10% roztworze mocznika. W tłuszczu i rozpuszczalnikach tłuszczowych nie rozpuszcza się wcale. W kwaśnym środowisku jest dość trwała, w zasadowym łatwo ulega rozkładowi. Promienie ultrafioletowe niszczą ją łatwo w środowisku obojętnym a nawet kwaśnym.
Dlatego mleko, które jest źródłem witaminy, przechowywane w butelkach wystawionych na działanie światła słonecznego traci około 26% po 5 minutach, 39% po 15 minutach oraz 48-64% zawartości ryboflawiny po 30-45 minutach. Preparaty witaminy B2 w roztworach powinny być pakowane w butelki lub ampułki z ciemnego szkła (zwykle brązowego). Ryboflawina jest stosunkowo odporna na ogrzewanie, środki utleniające i działanie kwasów mineralnych.

Gdzie występuje witamina B2

Szczególnie bogate w witaminę jest mleko i jego przetwory. Znaczna ilość ryboflawiny występuje w ciemnym pieczywie, mięsie, podrobach, rybach a także w grochu i fasoli. Bardzo bogatym źródłem tej witaminy są drożdże, które same nie stanowią produktu spożywczego, ale mogą wzbogacać inne produkty spożywcze np.: ciasta drożdżowe.

Zawartość witaminy B2 (w mg) w 100g części jadalnych wybranych produktów

Funkcje witaminy B2 w organizmie

• najważniejszą czynnością witaminy B2 w organizmie jest jej udział w procesach utleniania i redukcji
• wchodzi ona w skład enzymatycznie czynnych związków zwanych flawoproteinami, które zawierają mononukleotyd flawinowy (FMN) lub dwunukleotyd flawinowy (FAD)
• ryboflawina odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu narządu wzroku. W niedoborze następuje pogorszenie ostrości wzroku, światłowstręt, łzawienie, łatwe męczenie się oczu i okołorogówkowe wrastanie naczyń
• współdziała w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego
• uczestniczy w przemianach aminokwasów i lipidów
• współuczestniczy z witaminą A w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, śluzówki przewodu pokarmowego, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry

Skutki niedoboru i nadmiaru witaminy B2

Objawy hipowitaminozy (niedoboru)

• opóźnianie wzrostu oraz uszkodzenie gałek ocznych i rogówki
• nadwrażliwość na światło
• uczucie piasku w oczach, pod powiekami
• piekące, zaczerwienione „zmęczone” oczy
• zmiany w obrębie jamy ustnej, pęknięcia i owrzodzenia w kącikach ust
• zapalenie śluzówki jamy ustnej i nosa
• popękane wargi
• swędzenie w okolicy ujścia pochwy
• łuszczące się okolice nosa i ust, czoło i uszy
• wypadanie włosów
• brak koncentracji
• zawroty głowy
• bezsenność
• zaburzenia oddechowe

Objawy hiperwitaminozy (nadmiaru)

Przy dużym przedawkowaniu mogą wystąpić nudności i wymioty.

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B2 (mg na osobę)

opracowanie: mgr inż. Krystyna Beata Radziwon