Badanie nazywane jest również: PRÓBA CIĄŻOWA
W tym artykule
TEORETYCZNE I TECHNICZNE PODSTAWY BADANIA
Badanie polega na wykryciu w moczu hormonu – gonadotropiny kosmówkowej, określanej w skrócie HCG (w badaniu tym wykrywa się tzw. podjednostkę beta tego hormonu).
Obecność HCG w surowicy krwi i w moczu jest swoistym wskaźnikiem potwierdzającym lub wykluczającym ciążę. Wynika to z faktu, że krótko po wszczepieniu (implantacji) zapłodnionej komórki jajowej do śluzówki macicy, rozwijające się łożysko rozpoczyna wydzielanie tego specyficznego hormonu.
CZEMU SŁUŻY BADANIE?
Celem badania jest stwierdzenie, czy kobieta jest w ciąży. Wykonuje się je zarówno w sytuacji, gdy nastąpiło zatrzymanie miesiączkowania w okresie rozrodczym lub przedmenopauzalnym, jak i u kobiet, u których stwierdzono wcześniej ciążę, lecz zaistniała możliwość naturalnego poronienia. Test powinno się także wykonać u kobiet w II połowie cyklu miesiączkowego, u których zaistniała możliwość zapłodnienia – przed badaniami z zastosowaniem promieniowania jonizującego lub rozpoczęciem terapii mogącej mieć wpływ na rozwój płodu.
Należy pamiętać, że dostępne w aptekach testy ciążowe charakteryzują się bardzo wysoką czułością i specyficznością – pozwalają na wykrycie HCG w moczu jeszcze przed terminem spodziewanej miesiączki. Stwierdzono, że 50-70% wczesnych ciąż obumiera w pierwszych dniach po zapłodnieniu. Dlatego też należy przyjąć, że diagnostycznie pewne są wyniki testu ciążowego uzyskane w 5-7 dniu od pierwszej miesiączki po zapłodnieniu, gdy istnieje znaczne prawdopodobieństwo, że ciąża się utrzyma.
WSKAZANIA DO WYKONANIA BADANIA
- Potwierdzenie lub wykluczenie ciąży.
- Brak miesiączki z nie ustalonych przyczyn.
Badanie może być wykonane bez zlecenia lekarza
BADANIA POPRZEDZAJĄCE
Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA DO BADANIA
W dniu poprzedzającym badanie nie wypijać nadmiernej ilości płynów.
OPIS BADANIA
Około 50-100 ml moczu oddać rano do czystego, dokładnie umytego bez detergentów naczynia i przekazać do laboratorium wykonującego analizę. Jeśli badanie będzie wykonywane samodzielnie przy użyciu testu zakupionego w aptece, należy postępować zgodnie z instrukcją na załączonej ulotce. Jeżeli mocz nie będzie poddany analizie natychmiast, powinien być przechowywany (możliwie jak najkrócej) w lodówce w temperaturze 2-6°C. Moczu nie wolno zamrażać.
Badanie trwa do kilku minut
INFORMACJE, KTÓRE NALEŻY ZGŁOSIĆ WYKONUJĄCEMU BADANIE
Przed badaniem
- Choroby infekcyjne dróg moczowych.
- Aktualnie przyjmowane leki.
JAK NALEŻY ZACHOWYWAĆ SIĘ PO BADANIU?
Jeśli test ciążowy był wykonany na zlecenie lekarza, należy skontaktować się z nim bezpośrednio po otrzymaniu wyniku lub w ustalonym terminie. Jeżeli wynik testu nie odpowiada oczekiwanemu stanowi fizjologicznemu (obecności lub braku ciąży), należy go powtórzyć.
Z lekarzem należy się również skontaktować, gdy:
- badanie potwierdza spodziewaną ciążę – w celu ustalenia dalszego postępowania,
- wynik badania jest dodatni, mimo że ciąża jest raczej wykluczona – gdyż może to świadczyć o istnieniu choroby,
- wynik badania jest ujemny przy utrzymującym się braku miesiączki – celem ustalenia przyczyny tego stanu.
MOŻLIWE POWIKŁANIA PO BADANIU
Brak powikłań. Badanie może być wykonywane wielokrotnie. Należy zawsze rozważnie oceniać wynik badania – patrz: „Czemu służy badanie?”
Opracowano na podstawie:
dr n. przyr. Kazimierz Dominiak
Test ciążowy
„Encyklopedia Badań Medycznych”
Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996