Pigułka hormonalna jest najskuteczniejszą i najłatwiejszą do stosowania metodą antykoncepcyjną. Można rozważyć też inne formy zabezpieczeń, ale warto poznać najważniejsze dane na temat antykoncepcji hormonalnej.
Czym jest tabletka antykoncepcyjna?
Tabletka antykoncepcyjna zawiera hormony, tj. progestageny – to właśnie one są właściwymi środkami antykoncepcyjnymi, a także estrogeny, których zadaniem jest zapobieganie międzymiesiączkowym krwawieniom oraz zmianom zanikowym błony śluzowej macicy.
Działanie tabletek antykoncepcyjnych
W zasadzie działanie tabletek hormonalnych jest wielokierunkowe. Poniżej ich przykładowe zadania:
– mają wpływ na produkcję przez przysadkę mózgową hormonów bezpośrednio działających na jajniki,
– zmniejszają wydzielanie estrogenów i progesteronu przez jajniki,
– hamują dojrzewanie pęcherzyka jajnikowego, a co za tym idzie jajeczkowanie,
– prowadzą do zagęszczenia śluzu szyjkowego,
– obniżają reaktywność jajników na działanie hormonów przysadki,
– inaktywują gonadotropiny przysadkowe (LH i FSH) we krwi,
– prowadzą do zmian następujących w błonie śluzowej macicy, dzięki którym niemożliwe staje się zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej,
– pobudzają skurcze jajowodów i zagęszczają w nich śluz.
Czy można stosować dowolną tabletkę antykoncepcyjną?
Nie, niektóre kobiety nie powinny zażywać konkretnych środków hormonalnych. Aby był on skuteczny, pełnił swoje zadanie, ale też wywoływał jak najmniej niepożądanych skutków, musi być dobrany przez specjalistę – lekarza ginekologa. Najczęściej poszczególne tabletki mają inną zawartość estrogenów. Wyróżnia się dwa typy hormonalne – gestagenny (wysoki poziom progesteronu) oraz typ estrogenny (wysoki poziom estrogenów).
Decyzja o antykoncepcji hormonalnej wymaga najpierw konsultacji z lekarzem i standardowego badania ginekologicznego, a także wykluczenie różnych chorób, które mogą okazać się przeciwwskazaniem do stosowania tej formy antykoncepcji.
Przed wyborem konkretnej tabletki antykoncepcyjnej należy zatem wykonać:
– transwaginalne badanie ginekologiczne,
– cytologię,
– określenie stanu hormonalnego i fenotypu,
– badanie piersi,
– ocenę wskaźników wątroby i ocenę układu krzepnięcia krwi,
– pomiar ciśnienia tętniczego,
– badanie cholesterolu i tłuszczy we krwi.
Antykoncepcja hormonalna – kiedy jej nie stosować?
Antykoncepcja hormonalna to dostarczenie dodatkowych hormonów płciowych do organizmu, a także kontrolowanie poziomu estrogenów i progesteronu, zaburzenie ich naturalnej równowagi. Ma to duże znaczenie dla całego organizmu, dlatego też wcześniej należy wykluczyć istnienie wielu chorób – w razie ich wystąpienia należy zrezygnować z tej formy antykoncepcji, gdyż hormony mogą pogorszyć stan zdrowia i zaostrzyć dolegliwości.
Poniżej przykładowe przeciwwskazania antykoncepcji hormonalnej:
– niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych (konieczna jest konsultacja ginekologiczna i wykluczenie nowotworu narządu rodnego),
– nowotwory jajników, sutków, trzonu macicy, odbytnicy,
– wiek poniżej 21. roku życia,
– zaawansowane stadium chorób układu krążenia, np. nadciśnienie,
– poważne choroby wątroby,
– zaburzenia krzepliwości krwi, duże żylaki wywołujące stany zapalne,
– wysoki poziom tłuszczów i cholesterolu we krwi, poważna otyłość,
– palenie papierosów przez kobiety po 35. roku życia,
– długotrwałe unieruchomienie (wywołują zaburzenia krążenia krwi)
– ciąża (aby nie doprowadzić do poronienia) i karmienie piersią,
– choroba zakrzepowo-zatorowa w rodzinie (u kobiet).
Foto: Anqa / Pixabay
