Śledziona to narząd w lewej górnej części jamy brzusznej człowieka. Pełni wiele istotnych funkcji w organizmie, a jej rola jest związana głównie z układem krwiotwórczym, układem odpornościowym oraz magazynowaniem krwi. Oto kilka istotnych informacji na temat śledziony.
Jaką rolę pełni śledziona?
Filtracja krwi. Jedną z głównych funkcji śledziony jest filtrowanie krwi. Śledziona pełni zatem funkcję katalizatora. Są tam usuwane zbędne erytrocyty oraz trombocyty, czyli płytki krwi. W jej wnętrzu znajdują się specjalne komórki, zwane makrofagami, które eliminują z krwi starzejące się lub uszkodzone czerwone krwinki, a także bakterie i inne obce cząstki. Dzięki temu śledziona przyczynia się do utrzymania czystości krwi.
Produkcja limfocytów. Śledziona jest ważnym miejscem produkcji limfocytów, które są kluczowe dla układu odpornościowego. Limfocyty są białymi krwinkami, które pełnią istotną rolę w obronie organizmu przed infekcjami i innymi zagrożeniami. Poza tym w śledzionie dodatkowo są próbkowane też przeciwciała.
Magazynowanie krwi. Śledziona pełni rolę rezerwuaru krwi. Może przechowywać pewną ilość krwinek czerwonych oraz płytek krwi. W sytuacjach awaryjnych, na przykład podczas krwotoku, może uwalniać te zmagazynowane komórki do krwiobiegu, co pomaga utrzymać stabilność krążenia.
Uczestnictwo w odpowiedzi immunologicznej. Śledziona jest zaangażowana w reakcje immunologiczne organizmu. Bierze udział w odpowiadaniu na infekcje i wytwarzaniu przeciwciał.
Rozkład hemoglobiny. Kiedy czerwone krwinki starzeją się i tracą swoją funkcjonalność, śledziona pomaga w rozkładaniu hemoglobiny, która jest składnikiem tych krwinek. Z uwolnionych substancji, takich jak żelazo, organizm może wykorzystać do produkcji nowych czerwonych krwinek.
Funkcja alarmująca. Śledziona pełni rolę alarmu. W razie problemów ze zdrowiem śledziona się powiększa. Nie jest to bolesne. Może to być objaw różnych chorób – jak m.in. nowotwory, ropień, torbiel, borelioza, choroby wątroby, mononukleoza, reumatoidalne zapalenie stawów czy tętniak.
Zabieg splenektomii. Czy śledziona jest niezbędna?
Warto zaznaczyć, że mimo swojej istotnej roli w organizmie, śledziona nie jest niezbędna do przeżycia i może być usunięta w przypadku jej uszkodzenia lub choroby. Wtedy pełnione przez nią funkcje przejmują inne narządy – np. wątroba oczyszcza krew. Jednak po jej usunięciu organizm staje się bardziej podatny na niektóre infekcje – układ immunologiczny zostaje osłabiony.
Resekcja śledziony może prowadzić do pewnych konsekwencji, takich jak zwiększone ryzyko zakażeń i trudności w kontroli poziomu krwinek czerwonych i płytek krwi. Osoby po usunięciu śledziony często muszą przestrzegać określonych środków ostrożności i regularnie poddawać się badaniom lekarskim. Zwykle jest usuwana z powodów takich jak ropnie, jej pęknięcie, choroby hematologiczne czy też torbiel.
fot. HansMartinPaul / Pixabay
