Wraz w upływem kolejnych lat profilaktyka staje się coraz ważniejszym elementem dbania o zdrowie i dobre samopoczucie. Chociaż rzadko myśli się o niej w wieku 30. lat, regularna kontrola swojego organizmu będzie procentowała w przyszłości. Jakie badania i jak często warto wykonywać po 30. roku życia?
W tym artykule
Dlaczego profilaktyka chorób jest tak ważna?
Wiele schorzeń w początkowych stadiach nie daje praktycznie żadnych objawów. Kiedy się one pojawiają, często schorzenie bywa już zaawansowane i wymaga stosowania silnych leków lub zabiegów. Tymczasem wczesne wykrycie chorób może pozwolić zapanować nad nimi, zanim się w pełni rozwiną. Na przykład stan przedcukrzycowy, który w przyszłości skończyłby się cukrzycą typu II, można wyeliminować przy pomocy diety oraz aktywności fizycznej.
Ponadto ludzie w każdym wieku są narażeni na wiele czynników, które zwiększają ryzyko chorób m.in. układu krążenia, a także nowotworów. Należą do nich np. stres, zanieczyszczenie środowiska czy używki, takie jak papierosy czy alkohol. W związku z tym warto regularnie się badać, żeby jak najwcześniej wykryć ewentualne schorzenia.
Podstawowe badania profilaktycznie osób po 30. roku życia
Podstawowe badania, jakie warto wykonywać co roku, to:
- morfologia krwi,
- badanie moczu,
- oznaczenie poziomu glukozy we krwi,
- badanie ogólne – pomiar ciśnienia, osłuchanie, kontrola wagi.
Ponadto wszystkie kobiety raz w roku powinny udać się do ginekologa i wykonać zlecone przez niego badania, np. USG piersi czy cytologię. Jeśli masz dużo znamion barwnikowych na skórze, kontroluj je raz w roku u dermatologa. Warto też co 6 miesięcy odwiedzić dentystę.
Niektóre badania można wykonywać rzadziej, ale również regularnie. Co 3 lata wykonaj oznaczenie poziomu elektrolitów (sód, potas, magnez, wapń) oraz EKG. Z kolei co 5 lat zalecane jest:
- badanie okulistyczne,
- rentgen klatki piersiowej,
- gastroskopia,
- USG jamy brzusznej.
Jakie jeszcze badania warto wykonać po trzydziestce?
Dobór badań zależy w dużej mierze od ogólnej kondycji organizmu. Jeśli odczuwasz niepokojące objawy, porozmawiaj o nich ze swoim lekarzem, który dobierze Ci odpowiednią diagnostykę. Badania, jakie można wtedy wykonać, to np.:
- próby wątrobowe – pomagają wykryć schorzenia wątroby i dróg żółciowych,
- lipidogram – pomiar stężenia cholesterolu i triglicerydów we krwi,
- hormony tarczycy – przy podejrzeniu jej niedoczynności lub nadczynności,
- poziom witaminy D – jej niedobór jest w Polsce bardzo częsty.
Czy na badania profilaktyczne potrzebne jest skierowanie?
Wszystkie badania profilaktyczne wykonywane na NFZ wymagają skierowania. Alternatywą są prywatne laboratoria diagnostyczne, w których większość badań można zrobić prywatnie. Niestety ich koszty mogą okazać się spore, dlatego warto w pierwszej kolejności skorzystać z ubezpieczenia zdrowotnego.
Wiele badań może zlecić lekarz pierwszego kontaktu, jednak te dokładniejsze wyłącznie specjalista. To wydłuża nieco całą procedurę, ponieważ do lekarza specjalisty również wymagane jest skierowanie, a na wizytę trzeba zwykle trochę poczekać. Swoje zdrowotne plany warto więc organizować z pewnym wyprzedzeniem. Za to bez skierowania można umówić się do:
- ginekologa i położnika,
- onkologa,
- dentysty,
- psychiatry,
- wenerologa.
Nawet jeśli nie odczuwasz żadnych dolegliwości, wybierz się raz w roku do lekarza. Badania pozwolą ocenić twój stan zdrowia i wprowadzić ewentualne zmiany, które zaprocentują na przyszłość. Profilaktyka pozwoli Ci utrzymać dobrą formę przez długie lata, także w podeszłym wieku.
photo by MART PRODUCTION,/pexels.com