Sól jest niezbędna dla naszego organizmu m.in. do utrzymania odpowiedniego ciśnienia krwi. Sód je podnosi, a potas obniża. Jest zatem w diecie niezbędna, ale w niewielkich ilościach, tymczasem statystyczny Polak zjada ok. 2-3 razy więcej soli niż jest to zalecane.
Sól jest ważnym dodatkiem wzbogacającym smak potraw i składnikiem wielu dań, ale też produktów. Jednak jej nadmiar ma negatywny wpływ na zdrowie. Warto ograniczyć dzienne spożycie soli, a także zdawać sobie sprawę, w jak wielu produktach gotowych się ona znajduje.
W tym artykule
Ile powinniśmy spożywać soli dziennie?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca spożywanie do 5 g soli dziennie. Jest to jedna płaska łyżeczka. Dzienna dawka może pochodzić z produktów świeżych lub przetworzonych, zwykle solą przyprawiamy potrawy podczas gotowania lub już na talerzu. Smaczne potrawy to nie tylko te z dużą ilością soli.
Ile sodu jest w soli, czyli jak to przeliczać?
Na opakowaniu jest informacja o zawartości sodu w danym produkcie i warto zwracać na te dane uwagę. Można szybko przeliczyć sól na sód – 1 g sodu odpowiada 2,5 g soli.
W jakich produktach jest sól (sód)?
Niemal we wszystkich. Sól jest w dużych ilościach w wielu przetworzonych produktach – przekąskach słonych (jak paluszki, chipsy, solone orzeszki, grissini itd.), daniach gotowych i w proszku, gotowych zupach i sosach, w wędlinach, serach, konserwach, wędzonych rybach, a nawet w warzywach konserwowych i pieczywie.
Innym źródłem soli są również kiszonki – cenne z innych powodów, ale jednak bardzo bogate w sód. Ponadto jest ona również składnikiem wód mineralnych i źródlanych. Sód zatrzymuje wodę w organizmie, słone potrawy zwiększają pragnienie, to z kolei wzmaga apetyt na napoje, często słodzone, o wysokiej wartości kalorycznej.
Co zamiast soli? Sięgaj po zioła
Jednak aż 60% dziennego spożycia soli to dosalanie już podczas jedzenia. Najlepiej sięgać zamiast soli po różne zioła, np. bazylię, oregano, tymianek, kolendrę, czosnek, paprykę, rozmaryn, cynamon, imbir i wiele innych. Bogaty wybór sprawia, że można stworzyć ulubioną mieszankę i sięgać po nią podczas gotowania czy spożywania dań. Nadadzą one przekąsce czy potrawie głębszy smak i podkreślą jej smakowe walory. Poza tym zioła wpłyną one na obniżenie ciśnienia tętniczego, a przyprawy pikantne zmniejszą łaknienie soli.
Nadmiar soli w diecie – konsekwencje dla zdrowia
Dostępne są różne badania dotyczące soli. Część z nich wskazuje, że skutkiem nadmiaru soli w diecie mogą być kamienie nerkowe. Poza tym jej duże spożycie negatywnie wpływa na funkcje poznawcze – m.in. koncentrację, zdolność zapamiętywania informacji, skupienie uwagi, orientację w terenie czy pamięć przestrzenną.
Mogą wystąpić kłopoty z zapamiętywaniem nowych informacji, ich kojarzeniem czy wykorzystywaniem. Ponadto jej nadmiar może prowadzić do udaru mózgu, podwyższonego ciśnienia tętniczego, wzrostu ryzyka wystąpienie niewydolności serca, zawału serca, nowotworów czy osteoporozy. Może też doprowadzić do wzrostu masy ciała i otyłości. Spróbuj ograniczyć jej dzienne spożycie i zwracać uwagę na jej występowanie w produktach gotowych.
Podejmij wyzwanie – ogranicz spożywanie soli
Do smaku soli szybko się przyzwyczajamy, ale na szczęście równie szybko można się od niej odzwyczaić. Warto to zrobić dla zdrowia, ale można małymi krokami, nie z dnia na dzień. Nasze kubki smakowe szybko przyzwyczają się do akceptowania dań mniej słonych. Za około 2 lub 3 tygodnie zdziwisz się, że wcześniej jadłeś tak słone produkty ze smakiem – to przyzwyczajenie jest podobne do uzależnienia od cukru. Warto wybierać wodę niskosodową, jeść samodzielnie pieczone wędliny i mięsa, sięgać głównie po sezonowe i świeże warzywa oraz owoce. Stopniowo ograniczaj solenie potraw na korzyść ziół.
fot. Pexels / Pixabay
